Katedra Podstaw Informatyki
Politechnika Wrocławska

POSTĘPOWANIE O NADANIE TYTUŁU PROFESORA

PROCES Z PUNKTU WIDZENIA KANDYDATA

Komentarze ogólne

  1. Postępowanie o nadanie tytułu profesora jest inicjowane przez kandydata poprzez złożenie wniosku wraz z dokumentacją, która ma uzasadniać wniosek. Wybór momentu złożenia wniosku jest decyzją kandydata i to on podejmuje ryzyko. Należy brać pod uwagę, że w przypadku decyzji negatywnej kandydat nie może składać wniosku wcześniej niż za 3 lata, a w sytuacji znaczącego zwiększenia dorobku nie wcześniej niż za rok.
  2. W interesie kandydata jest przedstawienie dokumentacji kompletnej, precyzyjnej i skoncentrowanej na faktach mających istotne znaczenie dla oceny wniosku. Nieścisłości, błędy, przemilczenia w istocie mogą zwiększyć ryzyko odrzucenia wniosku, a co najmniej mogą wydłużyć/utrudnić postępowanie. Niecelowe jest przedstawianie informacji o osiągnięciach nie mających żadnego wpływu na ocenę wniosku.
    Należy pamiętać, że przedmiotem oceny są osiągnięcia naukowe zaś publikacje, wdrożenia, patenty, itp. są jedynie formą dokumentacji osiągnięcia.
  3. W przypadku zaistnienia nowych okoliczności mających istotne znaczenie dla oceny wniosku, celowe jest powiadomienie rady prowadzącej postępowanie. Okolicznością taką może być na przykład odkrycie błędu w podanych danych, odkrycie błędu w wynikach naukowych, czy też zmiana statusu publikacji.
  4. Decyzja o nadaniu tytułu profesora może zostać unieważniona w wyniku wznowienia postępowania. Przesłanką są „ujawnione okoliczności wskazujące na to, że stopień doktora lub doktora habilitowanego albo tytuł profesora został nadany na podstawie dorobku powstałego z naruszeniem prawa, w tym praw autorskich, lub dobrych obyczajów w nauce. W przypadku naruszenia osobistych praw autorskich utrata prawa do posługiwania się tytułem jest obligatoryjna: rada stwierdza nieważność postępowania, „jeżeli w pracy stanowiącej podstawę nadania tytułu lub stopnia osoba ubiegająca się o tytuł lub stopień przypisała sobie autorstwo istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu lub ustalenia naukowego”.
    Dlatego kandydat powinien dochować szczególnej staranności i posiadać wystarczające dowody na autorstwo osiągnięć naukowych będących podstawą wniosku.
  5. Kandydat powinien upewnić się, że spełnia warunki formalne okreslone ustawą. W przypadku niestandardowym (np. promotorstwo w przewodach prowadzonych za granicą), postępowanie może być usprawnione poprzez przedstawianie dokumentów potwierdzających stan faktyczny przedstawiony we wniosku lub metod sprawdzenia tych danych (wskazanie repozytoriów informacji o zakończonych przewodach doktorskich, itp.)
  6. W przypadku decyzji negatywnej kandydat ma prawo złożyć odwołanie w trybie przewidzianym w ustawie. Należy podkreślić, że błędy proceduralne, uchybienia formalne itp. należy oceniać w kontekście wpływu, jaki miały na podjętą decyzję. Analiza odwołania jest tym łatwiejsza, im bardziej odwołanie wskazuje na istotne przyczyny mające wpływ na podjęcie błędnej, w odczuciu kandydata, negatywnej decyzji. Przyczynami takimi może być między innymi powołanie recenzentów pozostających w konflikcie osobistym z kandydatem na tyle istotnym, by mógł wpłynąć na nieobiektywność recenzji.
  7. Warunki nadania tytułu profesora określone są w art. 26 ustawy. Kandydat powinien udokumentować, że każdy z tych warunków jest spełniony. Warto tu przytoczyć art. 26:
    Art. 26. 1. Tytuł profesora może być nadany osobie, która uzyskała stopień doktora habilitowanego lub osobie, która nabyła uprawnienia równoważne z uprawnieniami doktora habilitowanego na podstawie art. 21a
    Art 21a umożliwia m.in. zatrudnianie wysokiej klasy naukowców z krajów nie posiadających stopnia dr hab. i nadawanie im uprawnień dr hab.
    oraz:
    1. posiada osiągnięcia naukowe znacznie przekraczające wymagania stawiane w postępowaniu habilitacyjnym;
      KOMENTARZ: Warunek ten ma nadzwyczaj istotne znaczenie. Wniosek kandydata, który po uzyskaniu stopnia dra hab. nie prowadził działalności naukowej znacznie przewyższającej poziom sprzed habilitacji ma niewielkie szanse powodzenia.
    2. posiada doświadczenie w kierowaniu zespołami badawczymi realizującymi projekty finansowane w drodze konkursów krajowych lub zagranicznych lub odbyła staże naukowe w instytucjach naukowych, w tym zagranicznych, lub prowadziła prace naukowe w instytucjach naukowych, w tym zagranicznych;
      KOMENTARZ: Warunki te mogą nie być spełnione w sytuacjach wyjątkowych – np. osoba pracująca w Google Inc. w jednostce, która nie ma statusu instytucji naukowej, prowadzi tam badania naukowe, jednak badania te są finansowane ze środków własnych firmy, i nie odbywała stażów naukowych w innych instytucjach naukowych. Osoba taka nie może ubiegać się o tytuł profesora.
    3. posiada osiągnięcia w opiece naukowej – uczestniczyła co najmniej:
      1. raz w charakterze promotora w przewodzie doktorskim zakończonym nadaniem stopnia oraz
      2. raz w charakterze promotora pomocniczego w przewodzie doktorskim zakończonym nadaniem stopnia lub uczestniczy w charakterze promotora w otwartym przewodzie doktorskim, oraz
      3. dwa razy w charakterze recenzenta w przewodzie doktorskim lub w przewodzie habilitacyjnym lub w postępowaniu habilitacyjnym – z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
      KOMENTARZ: Należy zwrócić uwagę na drugi warunek: dla uniknięcia wątpliwości lepiej jest zagwarantować spełnienie go literalnie: Kandydat powinien sprawować opiekę nad doktorantem w trakcie prowadzonego postępowania.
  8. Odwołania i wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy należy składać zgodnie z regułami Kodeksu Postępowania Administracyjnego. Oznacza to między innymi, że przekroczenie terminu skutkuje nieskutecznością odwołania (o ile nie zostanie złożony i zaakceptowany wniosek o „przywrócenie terminu”). Istotną częścią odwołania lub wniosku może być wskazanie na uchybienia proceduralne. Najistotniejsze są jednak te fakty, które w ocenie Kandydata mogły doprowadzić do powzięcia błędnej decyzji.

CZYNNOŚCI

  1. Wybór jednostki prowadzącej postępowanie
    Należy zwrócić uwagę, by wybrana jednostka posiadała nie tylko formalne uprawnienia, lecz również odpowiednie kompetencje do oceny wniosku.
  2. Przygotowanie dokumentacji
    Na dokumentację składają się:
    • wniosek o nadanie tytułu profesora
    • kopie dokumentów potwierdzających posiadanie stopni dr i dr hab. potwierdzone przez jednostkę albo decyzji o nabyciu uprawnień równoważnych uprawnieniom wynikającym z posiadania stopnia doktora habilitowanego (wg art. 21a Ustawy); standardowo dokumentami takimi są dyplomy doktora i doktora hab.
    • autoreferat (w języku polskim i angielskim) wykazujący spełnienie warunków wymienionych w art. 26. Zawartość autoreferatu określa szczegółowo Rozporządzenie do Ustawy:
      autoreferat, w języku polskim i w języku angielskim, przedstawiający:
      1. osiągnięcia naukowe lub artystyczne,
      2. osiągnięcia w zakresie opieki naukowej i kształcenia młodej kadry, w tym informacje o:
        • zakończonych nadaniem stopnia doktora przewodach doktorskich, w których osoba ta uczestniczył w charakterze promotora lub promotora pomocniczego,
        • otwartych przewodach doktorskich, w których osoba ta uczestniczy w charakterze promotora,
        • sporządzonych recenzjach w przewodach doktorskich, postępowaniach habilitacyjnych lub przewodach habilitacyjnych
      3. działalność popularyzującą naukę lub sztukę;

      Należy pamiętać, że „za dorobek naukowy uważa się również wybitne, zrealizowane osiągnięcia projektowe, konstrukcyjne lub technologiczne”.

    • ankieta osiągnięć naukowych po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego - Szczegółowe informacje co do sposobu zredagowania ankiety zawarte są w załączniku nr 2 do Rozporządzenia. Ankieta ma wskazać osiągnięcia najważniejsze.
  3. Złożenie dokumentacji
    Dokumentacja składana jest w jednostce prowadzącej postępowanie.
    Oprócz dokumentacji papierowej kandydat musi złożyć kopię dokumentów zapisaną na elektronicznym nośniku danych.
  4. Ewentualne odwołanie
    • Kandydat ma prawo składania odwołania od negatywnych uchwał podejmowanych przez jednostkę prowadzącą postępowanie w terminie 1 miesiąca od doręczenia uchwały wraz z uzasadnieniem. Odwołanie składa się do Centralnej Komisji za pośrednictwem rady prowadzącej postępowanie.
    • W terminie 3 miesięcy od doręczenia mu decyzji o odmowie przedstawienia do tytułu profesora, Kandydat ma prawo wystąpić z wnioskiem do Centralnej Komisji o ponowne rozpatrzenie sprawy. Reguła ta dotyczy sytuacji, gdy Centralna Komisja odmówiła przedstawienia do tytułu profesora.

Strona główna dokumentu